Grupę profili zabezpieczających wykorzystywanych w elektronice charakteryzuje nie wspólny kształt, ale ich przeznaczenie. Wykorzystuje się je w celu ograniczenia dostępu do urządzenia dla osób niepowołanych. Właśnie z tego powodu nazywane są często profilami zabezpieczającymi lub „Security”. Na dzień dzisiejszy istnieją 3 tego typu profile. Występują w elektronice użytkowej obok śrub ze standardowymi profilami: płaskim, krzyżowym PH, TORX i TORX Plus.
Pierwszym przykładem profilu typu „Security” jest profil nazwany Pentalobe lub Pentalobular, przypominający kształt pięciolistnego kwiatu. Jako pierwsza zaczęła go wykorzystywać w swoich urządzeniach firma Apple. Począwszy od roku 2009, profile te można spotkać w urządzeniach MacBook Pro, MacBook Air i iPhone.
Przykład zastosowania: 2 śruby Pentalobe po lewej i prawej stronie złącza Lightning w telefonie iPhone 6s.
Po lewej stronie widać skutki odkręcania innym profilem – gniazdo śruby jest uszkodzone.
Produkt ten nie jest, niestety, jednoznacznie opisany ani znormalizowany. Różni producenci używają różnych oznaczeń i symboli. Dodatkowo, oznaczenie TS jest niejasne i sprawia, że profil ten jest często mylony z TORX Plus, mimo różnicy w ilości ramion.
Różne oznaczenia profilu Pentalobe | ||||
Wiha | Przykład oznaczeń innych dostawców | |||
Oznaczenie PL | Oznaczeni P | Oznaczenie TS | Wymiar | Przykładowe zastosowanie |
P1 | TS0 | brak danych | ||
PL1 | P2 | TS1 | 0,8 mm | iPhone 4 (późny), 4S, 5, 5C, 5S, 6, 6 Plus, 6S, 6S Plus, SE, 7, 7 Plus, 8, 8 Plus, iPhone X, Huawei P9, Huawei P10 |
P3 | TS2 | brak danych | ||
PL2 | 0,9 mm | Pasek do zegarka Apple | ||
P4 | TS3 | brak danych | ||
PL3 | 1,1 mm | |||
PL4 | P5 | TS4 | 1,2 mm | MacBook Air i MacBook Pro z wyświetlaczem Retina |
PL5 | P6 | TS5 | 1,5 mm | Bateria MacBooka Pro (2009) - tylko 15 ” |
PL6 | 1,6 mm |
Kolejnym charakterystycznym profilem wykorzystywanym przy sprzęcie elektrotechnicznym jest Y-Type. Ten profil, zwany również Tri-Point lub Trigram, także używany jest w celu uniemożliwienia dostępu do wnętrza sprzętu. Wykorzystywany jest na przykład do mocowania baterii w laptopach Apple lub telefonach iPhone od wersji 7. Ponadto profil Y-Type występuje w urządzeniach firmy Nintendo, telefonach komórkowych Sanyo i Kyocera oraz w aparatach cyfrowych Fuji.
Profil Y-Type charakteryzuje się trzema skrzydłami, które spotykają się środku profilu. Skutkuje to bardzo dobrym przenoszeniem momentu obrotowego, mimo małych rozmiarów. Próba odkręcenia innym narzędziem kończy się uszkodzeniem gniazda i blokadą dostępu do baterii. Usunięcie uszkodzonego wkrętu jest bardzo kłopotliwe i czasochłonne, a w jego trakcie łatwo jest uszkodzić inne elementy urządzenia.
Oznaczenie | Rozmiar | Przykładowe zastosowanie |
Y000 | 0,6 mm | iPhone 7/7 Plus, 8/8 Plus, X, Apple Watch |
Trzecim, nowym profilem do serwisowania smartfonów jest profil PH, ale z trzpieniem stabilizującym narzędzie w gnieździe wkrętu. Połączenie takie zapobiega niekontrolowanym wysunięciom narzędzia z gniazda śruby. Wykręcenie takiego wkrętu standardowym profilem bez uszkodzenia śruby jest prawie niemożliwe. Nacięcie w gnieździe jest płytsze niż normalnie i narzędzie bez pilota będzie się łatwo omykało, powodując uszkodzenie gniazda, jak również narzędzia, którym będziemy próbowali je odkręcić.
Nowy profil stworzony specjalnie do napraw smartfonów.
Należy pamiętać, że głównym celem stosowania takich niestandardowych rozwiązań profili jest zabezpieczenie newralgicznych miejsc w urządzeniach elektronicznych przed ingerencją osób nieuprawnionych. Często są to elementy bardzo wrażliwe na uszkodzenia i zniszczenie. Warto pomyśleć również o ochronie przed wyładowaniami antystatycznymi które wymagają odpowiedniego wyposażenia, miejsca pracy, jak i przeszkolonego pracownika. Dostęp do części zamiennych najczęściej jest możliwy tylko po przez autoryzowane punkty serwisowe, które łatwo mogą stwierdzić ingerencję osób niepowołanych i odmówić ochrony gwarancyjnej.